In Congo, Rwanda en Burundi was er onder Belgische voogdij geen plaats voor metissen / ‘halfbloeden’, geboren uit een blanke vader en een zwarte moeder. Blank en zwart moesten strikt gescheiden worden en metissen verstoorden die koloniale sociale orde. Moeders van metissen werden onder druk gezet om hun kinderen af te staan. De ‘kinderen van de zonde’ kwamen dan in katholieke instellingen terecht, zoals dat van de Witte Zusters in Save, in Rwanda.
Eind jaren vijftig, toen de onafhankelijkheid in zicht kwam, werden honderden kinderen overgebracht naar België, waar ze in weeshuizen of bij pleegouders terechtkwamen. Ze groeiden op in België, maar werden als buitenlanders beschouwd. Vaak hadden ze zelfs geen geboorteakte.
‘Tot op vandaag stellen we vast dat kinderen hun ouders niet kennen’, zei senator Bert Anciaux (SP.A) vrijdag. ‘Tot op vandaag worden de archieven niet ontsloten en tot op vandaag heeft de staat geweigerd het onrecht te vergoeden.’
‘Toegang tot de archieven is wel het allerminste dat wij als overheid kunnen doen’, vond ook Brigitte Grouwels (CD&V). De resolutie vraagt de deelregeringen daarom alle informatie verplicht te laten ontsluiten.
Vlaanderen beloofde twee jaar geleden al zijn medewerking voor het achterhalen van de geschiedenis van alle gedwongen geadopteerde kinderen. Welzijnsminister Jo Vandeurzen (CD&V) stelde toen onder meer een afstammingscentrum in het vooruitzicht, om informatie van de verschillende instellingen te bundelen.
N-VA onthield zich bij de stemming omdat er al initiatief is genomen in het Vlaams parlement en de Kamer. ‘De problematiek is volgens ons te schrijnend om beperkt te blijven tot een resolutie in de Senaat, waarvan de finaliteit altijd twijfelachtig is’, zei Jan Becaus. ‘Bovendien ziet onze fractie liever niet dat de Senaat adviezen verstrekt aan de deelstaten.’
Katholieke kerk
Eind april excuseerde de Belgische katholieke kerk zich al bij de metiskinderen. De Antwerpse bisschop Johan Bonny deed dat namens de Belgische bisschoppen tijdens een zitting in de Senaat.
Ik heb persoonlijk bisschop Johan Bonny mogen ontmoeten en hij kwam zeer gemeend en oprecht over, iets waar ze in Nederland bijlessen mogen volgen in de empathie want ondanks dat broeder Cees van Dam en kardinaal Eijk sympathiek en inlevend vermogen toonden, stonden wij vaak alleen als slachtoffer organisatie. Ook de afstandsbaby’s wordt niet door de kerk ‘ontsloten’, terwijl wij in Nederland talloze ongehuwde moeders opvingen uit verschillende landen in de desbetreffende vroedvrouwen-huizen.
