Na drie jaar strijd is het tijd voor een overview, een resumé die niet wilt stilstaan maar kijkt of er andere perspectieven gloren dan bijvoorbeeld ‘het slachtofferschap‘ en de ‘canonieke procedures‘ die ons zijn opgedrongen. De kerk heeft niet meer haar machtspositie zoals wij die kenden, waarmee wij zijn opgevoed, macht versus het kind dat moest gehoorzamen, buigen, luisteren, straf ondergaan. Deze immer ongelijke positie kreeg voor de meeste van ons een extra lading doordat wij opgesloten zaten achter de muren van het internaat. Ik voeg daar aan toe: het klooster omdat wij zonder mededinging ondergebracht werden als vee dat in de volle stallen van gezinnen afgevoerd werden en geen tijd was om ons fatsoenlijk op te voeden, onderdeel gingen uitmaken van de regels, rituelen van een kloosterorde waar we niet in gekend werden. Het kind in een klooster dat zich tussen tientallen bedjes moest proberen te verschuilen want het werd in de gaten gehouden door nonnen of broeders die de taak op zich namen deze kinderen, de zorg, opvoedkundige en burgerlijke / civiele taak, te volbrengen.
Laten we als als voorbeeld een ouder-kind relatie nemen die de basis behoort te vormen voor een latere, gezonde, uitgebalanceerde persoonlijkheid. De ouders zijn verantwoordelijk voor de daden van hun kroost, en de wet heeft het als volgt ingedeeld.
0 tot 14 jaar – Voor schade die veroorzaakt is door een kind dat nog geen 14 is, zijn de ouders altijd aansprakelijk.
14 en 15 jaar – Voor schade die veroorzaakt is door kinderen van 14 of 15 zijn in principe de ouders aansprakelijk, tenzij ze het foute gedrag van hun kinderen écht niet konden verhinderen.
In het laatste geval moeten de ouders aantonen dat hen geen verwijt treft. Dat kan moeilijk zijn, omdat ouders geacht worden hun maatregelen voor het voorkomen van ongelukken te verscherpen, naarmate het kind een groter gevaar oplevert.
16 en 17 jaar – Kinderen van 16 of 17 zijn in de eerste plaats zélf aansprakelijk en de ouders pas in de tweede plaats (als ze nalatig zijn geweest). Een geestelijke of lichamelijke tekortkoming is niet voldoende om onder de aansprakelijkheid uit te komen.
18 jaar en ouder – Een kind van 18 jaar of ouder is meerderjarig. Ouders zijn dan niet meer aansprakelijk voor de schade die deze kinderen veroorzaken of de schulden die ze maken.
‘Wie zorgt nu voor de schade die aangebracht is bij de kloosterkinderen van toen’, vroegen wij ons al in het begin van het Deetman onderzoek af. Ik neem met uw welbevinden mijn eigen jeugd als voorbeeld. Ik ben als 10 jarig jongetje naar Bleijerheide verkast. Precies tot mijn 14 heb ik op internaat gezeten, de leeftijd dat mijn ouders, in dit geval mijn moeder, daar mijn vader al overleden was, verantwoordelijk is volgens de wet, de burgerlijke wet. Ik herhaal: de schade die veroorzaakt is door een kind dat nog geen 14 is, zijn de ouders altijd aansprakelijk maar als zij die afstaan?
De opvoeding werd overgenomen door de broeders Franciscanen, die muren om het internaat bouwden, poort dicht gooiden, neem ik aan dat zij dan ook de civiele verantwoordelijkheid overnamen van de ouders. In ieder geval zij geacht werden mijn daden / gedrag, maar ook hun daden in volle bewustzijn, aangingen. Zij namen geld aan om deze opvoeding te kunnen realiseren, de congregatie kreeg dit geld. Dat betekent dat zij de volle verantwoording in burgerlijke, wereldse zin, als moreel op zich namen. Je zit als kind altijd in een oneven machtsrelatie, echter deze machtsrelatie was harder, scherper, in onnatuurlijke, ongelijke omstandigheden en gericht op het breken van de wil. Zij met een katholieke wil, met macht, konden ongecontroleerd hun habitat botvieren, merendeels homoseksuele mannen die zich opsloten met honderden / duizenden kinderen en provinciaal overste broeder Pancratius leverde met kinderbescherming / overheidssubsidies jongens aan de lopende band, ook al wist hij dat op zijn eigen internaat broeders werden overgeplaatst, in St Joseph broeders veroordeeld, Meersenhoven idem, het misbruik, het geweld was niet te stoppen door de machtsdrang / de goede wil van het geloof de ziekte, het etterende misbruik niet getackeld kon worden. Zij, de ordes, congregaties, parochies, bisdommen en de daarbij horende machtsuitoefening zoals in het Engelse High Court in 2011 wordt geoordeeld, kunnen dus in in meerdere opzichten aansprakelijk gesteld worden (voetnoot; deze zaak betrof een daad van seksueel misbruik gepleegd door een Rooms katholieke priester met een zesjarig meisje. Hoewel de klassieke voorwaarden om te besluiten tot een tewerkstelling niet voorhanden zijn, meende de rechter niettemin dat de relatie priester-bisschop aanleiding kan geven tot burgerrechtelijke aansprakelijkheid. Het was de autoriteit van de priester die het risico op seksuele aanranding vergrootte. Het was het verlenen van macht, verschaft door de bisschop, die door de priester werd uitgebuit en tot het misbruik heeft geleid).
. 
Scheiding tussen kerk en staat is een probleem voor de staat wanneer zij, de godsdienstigen alle vrijheid nemen en de staat geen kant uitkan, de kamer buigt sneller dan wij, de kloosterkinderen, dikke Brinta pap moesten slikken, slachtoffer blijven is een gruwel, wil ik daarbij aantekenen.
De kloosterkinderen zonder wil transformeerden in een canonieke wereld die schuld en boete zelf regelt, en wanneer een geestelijke, broeder / non over de scheef ging hij /zij overgeplaatst kon worden en strafrechtelijke vervolging ontliep waarmee de kerk verjaring kon regelen. Achter weer andere muren verschuilt de pleger zich een tijdje en kan daarna, na veel berouw en mea culpa, weer aan de slag. Broeder Jacobus die dus betrapt werd, overgeplaatst en een jaar later in Meersenhoven wederom over de scheef ging.
San Deurinck schreef op 13 januari 2011: een priester met een geheime kerfstok is makkelijker te controleren. Dat komt niet van mij maar van een uitgestoten seminarist die wilde huwen. Twee: het misbruik heeft de Kerk de kans gegeven om het celibaat en het imago van stoere sterke pastoors gaande te houden.” Het instituut is schuldig, maar zal de dans ontspringen.
Nogmaals met andere woorden: de rotte appels in de kerk werden niet opgeruimd en gewoon in een ander mand gegooid waardoor andere appels besmet werden, ondanks de pesticiden die men zo nu en dan poogt op hun schil te spuiten. Wanneer de rotte appels er niet eruit gehaald worden, stinkt de mand en verzieken de ‘maatschappelijke’ (klooster) verhoudingen. Doordat de kerk haar eigen wetten hanteert, kloostermuren bouwden, gaf zij als signaal dat de buitenwereld, wereldse wetten kortom niet van toepassing konden zijn. Doch wanneer deze machtsfiguren de opvoedkundige taak, de voogdij op zich namen en nemen, staan zij ook op werelds grondgebied, zijn ze moreel als juridisch verantwoordelijk. De verantwoordelijkheid is cruciaal, onlosmakelijk verbonden met eerdere en latere maatschappelijke verhoudingen. Wanneer minderjarigen….de kloosterkinderen…. in een andere samenleving terugkomen, kan men niet voorbij gaan aan de basis die gelegd of gebroken is.
Doch, in dit overzicht wil ik het slachtofferschap definitief vaarwel zeggen, geen grotere gruwel dan te blijven hangen in deze mistroostige lijdensweg van het vogelvrij verklaarde kloosterkind in mij.
