Het hout van Jeroen Brouwers gaat over onderdrukking en seksueel misbruik op een katholiek jongensinternaat. Dit jongenspensionaat blijkt Bleijerheide waar MCU de afgelopen jaren ontzettend hard voor heeft geknokt om erkenning te krijgen voor vele slachtoffers broeders-paters Franciscanen.
“We kiezen voor meesterschap, stilistische brille, voor beklemming en verlossing”, aldus de juryvoorzitter Andrée van Es.
Wij feliciteren Jeroen Brouwers en danken hem voor het noemen van de naam Mansuetus, de hoofdpersoon in het boek. Ook de ziekenbroeder komt tot leven met zijn vele handtastelijkheden, penetraties en verdovingen op het Bleijerheide internaat. Los van de fictie rest de non-fictie voor de mensen die zich nog gemeld hebben met een klacht tegen Mansuetus en de andere (achttien!!) broeders, voor hen is dit een grote opluchting. Zij hebben misbruik meegemaakt van bijvoorbeeld deze autoritaire Duitse broeder-overste. Gelukkig mochten zij erkenning krijgen.
De arme broeders Franciscanen te Bleijerheide zijn nooit open geweest over het misbruik en geweld: ‘Sie haben es nicht gewusst’. In 1982 vernietigden zij alle archieven (Deetman rapport). Limburgse media als L1 plus OM desavoueren klachten over dit knapen instituut dat wijd en zijd bekend stond vanwege misbruik en geweld.
(recensie over het Hout): Werkelijk alles kan aanleiding zijn om de knaapjes eens even flink onder handen te nemen. Rolletjes snoep zijn verboden, stripalbums, hardlopen op de gangen, het storen van het ‘silentium’ in de refter, de studie- of slaapzaal. De begeestering voor sport- en filmidolen is uit den boze. En zelfs
praten over ‘het fabeldier van het andere geslacht’ kan tot opsluiting in ‘de put’ leiden. En vriendschap onderling? Men mag niet met zijn tweeën zaken ondernemen, of zelfs een beetje kletsen. Het individu moet worden gesterkt. Er worden immers soldaten in het leger van de Heer gekweekt. Nefaste ideeën moeten koste wat kost worden bestreden. Het lijden van de knapen is in vergelijking met dat van de Heer…
De uitzichtloosheid van de jongens is schrijnend. Nergens vinden ze in de verzwijgcultuur gehoor voor hun klachten. Als ze over het misbruik en de lijfstraffen al durven vertellen aan hun ouders wordt dit afgedaan als puberfantasieën.