Opinie

“Bisschoppen erkennen schuldig verzuim“

Dat het zo simpel was  had ik niet vermoed. Al 20 jaar klagen wij als Werkgroep Mensenrechten in de Kerk het schuldig verzuim van bisschoppen en oversten aan als het gaat over hoe ze omgaan met klachten van slachtoffers van seksueel misbruik. In de wandelgangen tijdens de voorstelling in het Belgische Parlement eergisteren zei iemand me. “Nu hoor je het hier toch duidelijk. Ze zeggen het zelf. De bisschoppen erkennen hun schuldig verzuim”. “Erkennen? Bekennen?” vroeg ik me vertwijfeld af. Zou het eindelijk zo ver zijn?”. Na een paar dagen bestuderen en bezinnen en vooral  na het beluisteren, nu een paar dagen later van de besluiten van de commissie Deetman, die een vergelijkbaar onderzoek uitvoerde in de Nederlandse context kan ik niet anders dan tot het besluit komen: de bisschoppen wisten er al van nog voor wij in de jaren 90 hen daarover aanspraken. Ook al ontkenden ze dat toen. Dat bleven de meeste oversten zelfs ontkennen tot in de Parlementaire Commissie toe vorig jaar. Maar van hun bewering blijft  nu niets meer overeind. Daar levert de Commissie Deetman bewijs van. Als deze in de archieven van kerkelijke oversten in Nederland documenten heeft ontdekt uit de jaren 50 van vorig eeuw dan zegt hij eigenlijk dat niet enkel de Nederlandse oversten en bisschoppen er van wisten maar dat het ook bekend was bij alle oversten van alle andere landen want zowel wat de bisschoppen betreft als wat de oversten van congregaties betreft zijn deze besluiten genomen door de paus of door de generale overste van die congregatie en die richtlijnen gelden meteen voor alle huizen of bisdommen. Het omgekeerde is ook waar, wereldwijd. Er is geen enkele richtlijn door eender welke plaatselijke bisschop uitgevaardigd die niet door Rome is gekend en erkend. Dat zegt het Kerkelijk Wetboek al meer dan een eeuw. Dat leert ook de praktijk.

Zowel uit de besluiten van de Belgische als de Nederlandse commissie blijkt dus duidelijk dat de oversten al die jaren meer bezig waren met het veilig stellen van het eigen imago. Imagoschade moest kost wat kost voorkomen worden. Er werd vooral uitgekeken hoe een dader zo snel mogelijk uit beeld zou verdwijnen op die plaatsen waar iets niet meer binnenkamers kon worden gehouden. Met slachtoffers werd geen rekening gehouden. De redenering dat deze handelswijze de schuld was van de toenmalige tijdsgeest werd gemakkelijk meegenomen. Maar toch is zo dat zowel de Belgische als de Nederlandse slachtoffersverenigingen allemaal tot eenzelfde besluit komen, ook nu nog: onze ontmoetingen en gesprekken met bisschoppen en oversten zijn in 95% van de gevallen ondermaats. En die 5% ‘bovenmaats’ blijkt uit zeer recente contacten. Zou er dan toch hoop zijn?Wat Vlaanderen betreft kennen we al een minimale kentering. Er is al een bisschop De Kesel en een bisschop Bonny die niet alleen tijd maakt voor slachtoffers. En een van hen treft zelfs al maatregelen ter voorkoming van nog meer ellende. Maar van een echte schadeloosstelling van het slachtoffer die via alle bisschoppen of oversten tot stand zou moeten komen hebben we nog nooit gehoord. Nog voor de arbitrage begint laten ze hun schapen al blaten dat er geen geld voorzien is.

Onvoltooid verleden tijd

Bisschoppen en oversten proberen, nu het niet meer anders kan, uit de put der vernedering op te staan. Als slachtoffergroep willen wij hen daarin waarderen. Maar we nemen het niet dat de huidige gezagdragers in de kerk blijven beweren dat het hier enkel gaat over een schuldig verzuim in het verleden. Dit institutionele schuldig verzuim van de kerkelijke overheid is decennia lang in stand kunnen gehouden worden enkel omwille van de hardheid van hun hart. Verjaringstermijnen zijn hier nog niet van toepassing want dat schuldig verzuim is nog niet verjaard. Het was in ieder geval nog veelvuldig hoorbaar tijdens de openbare zittingen van de Belgische parlementaire commissie waar op dat moment bv. de Generale overste van de Broeders van Liefde, de heer Stockman beweerde dat onze werkgroep ‘met getallen zwaaide’ maar geen namen kon noemen. Dit ontkennend of ontwijkend gedrag blijft bestaan bij menig kerkelijke gezagdrager. Zolang niet alle slachtoffers beluisterd zijn en vooral in hun eer hersteld zijn en oversten weten van het misbruik en ondernemen niets naar de dader toe, is er sprake van institutioneel schuldig verzuim. Vele slachtoffers hebben moeten leven met het bijkomende trauma dat een overste hen gezegd of geschreven heeft: “door deze klachten in te dienen maakt u deze priester zwart, maakt u de kerk zwart, u hebt geen bewijzen” Of zoals de kardinaal het fijntjes formuleerde: “kan u mij bewijzen dat deze beweringen niet ontsproten zijn in de gedachten van een ziekelijke geest?”

De besluiten van de Belgische Parlementaire Commissie en deze van de Commissie Deetman in Nederland vullen elkaar wonderwel aan. In Vlaanderen is het hele plaatje nog niet duidelijk. In Nederland spreekt de commissie Deetman van tussen de 10.000 en de 20.000 slachtoffers enkel in kerkverband. Vele daders en slachtoffers zijn reeds overleden. Velen zijn er nog in leven. Maar ook al hebben beide commissies nu duidelijk laten zien dat er schuldig verzuim was vanuit de kerkelijke hiërarchie en erkennen bisschoppen dit nu zelf, dit betekent nog niet dat het leed geleden is en de slachtoffers in hun eer hersteld zijn. Dit is en blijft voor hen nog steeds een onvoltooid verleden tot het moment komt dat hun recht wordt gedaan. Het Arbitragehof door de Belgische Parlementaire Commissie in het leven geroepen kan solaas bieden voor heel wat slachtoffers. Maar hiermee is de zaak niet rond.

Ook al zijn er nu al bisschoppen die meteen optreden als ze van misbruikpraktijken horen in hun diocees, de meerderheid van hen doet dit niet. Geen enkel teken wordt door deze laatsten aan de slachtoffers in die zin gegeven. Hopen ze tot deze storm ook weer overwaait? De slachtoffers blijven met hun onverwerkt trauma uit het verleden nog steeds verweesd achter. De imagoschade aan de kerk wordt hierdoor niet kleiner en hoop op herstel voor de slachtoffers niet groter. Als bemiddeling niet helpt kan enkel maar de rechtspraak voor duidelijkheid zorgen. Het zijn uiteindelijk niet de slachtoffers die de oversten, paus en bisschoppen voor de rechter slepen. Nee, dat doen deze bisschoppen zichzelf aan als ze hardnekkig volharden in het vasthouden aan het aloude onschendbare imago. Nee, als de kerk denkt dat ze nu eindelijk opnieuw kan beginnen zoals Marc Van de Voorde zaterdag (17/12) in deze krant beweerde dan is het daar voor de duizenden  slachtoffers die nu al decennia lang wachten op erkenning nog even te vroeg voor. Eer de kerk weer recht krijgt van spreken… laat haar ook maar een paar decennia in de wachtkamer zitten wachten op die erkenning. Dat kan toch geen probleem zijn in het perspectief van de eeuwigheid?

Rik Devillé

Werkgroep Mensenrechten in de Kerk

INSTRUCTION OF THE SUPREME SACRED CONGREGATION OF THE HOLY OFFICE ADDRESSED TO ALL PATRIARCHS, ARCHBISHOPS, BISHOPS AND OTHER LOCAL ORDINARIES “ALSO OF THE ORIENTAL RITE” ON THE MANNER OF PROCEEDING IN CAUSES OF SOLICITATION Vatican Polyglot Press, 1962   INSTRUCTION On the Manner of Proceeding in Causes involving the Crime of Solicitation TO BE KEPT CAREFULLY IN THE SECRET ARCHIVE OF THE CURIA FOR INTERNAL USE. NOT TO BE PUBLISHED OR AUGMENTED WITH COMMENTARIES PRELIMINARY MATTERS 1. The crime of solicitation occurs whenever a priest – whether in the act itself of sacramental confession, or before or immediately after confession, on the occasion or under the pretext of confession, or even apart from confession [but] in a confessional or another place assigned or chosen for the hearing of confessions and with the semblance of hearing confessions there – has attempted to solicit or provoke a penitent, whosoever he or she may be, to immoral or indecent acts, whether by words, signs, nods, touch or a written message, to be read either at that time or afterwards, or he has impudently dared to have improper and indecent conversations or interactions with that person (Constitution Sacramentum Poenitentiae, §1). 2. Bringing this unspeakable crime to trial in first instance pertains to the local Ordinaries in whose territory the Defendant has residence (see below, Nos. 30 and 31), not only by proper right but also by special delegation of the Apostolic See;  FROM AN AUDIENCE WITH THE HOLY FATHER, 16 MARCH 1962 His Holiness Pope John XXIII, in an audience granted to the Most Eminent Cardinal Secretary of the Holy Office on 16 March 1962, graciously approved and confirmed this Instruction, ordering those responsible to observe it and to ensure that it is observed in every detail. Given in Rome, from the Office of the Sacred Congregation, 16 March 1962. L.+S. A. CARD. OTTAVIANI (Het hele document is bij MCU aan te vragen)

Persverklaring

Niemand stapt op, niemand draagt verantwoordelijkheid…voor een misdaad tegen de menselijkheid. De bisschoppen moeten zich  realiseren dat ze deze kerst niet sérieux genomen worden wanneer ze hun boodschap van liefde en vrede willen uitdragen. De boodschap van het kindje Jezus als symbool van licht en liefde, is eeuwenlang door de geldzuchtige machtsdrang van Roomse prelaten, misbruikt.

Tussen de 10.000 en 20.000 slachtoffers seksueel misbruik heeft men op het geweten, toont de kerk een ongekend vluchtgedrag sinds de onthullingen de samenleving overspoelden. De geloofwaardigheid is vergaand aangetast. De bisschoppen zijn lichtzinnig door te denken, dat met alleen het voorlezen van een brief in de kerk, het allemaal wel goed komt. Al leest men duizend brieven voor, alleen de getuigenissen van de slachtoffers voorlezen helpt, en toont ware betrokkenheid.

Dan zijn de mensen die met geweld en psyschische terreur te maken hebben gehad, geheel op verzoek van de bisschoppen buiten beschouwing gebleven, dit is een criminele daad. Men heeft bewust die informatie stroom onderdrukt. En men doet het nog! Een daad die zou leiden naar herstel is het geweld en psychische terreur volledig te erkennen. Maar daar wordt omheen gedraaid.

Wij hebben dit de heer Deetman vanaf het begin als enige slachtoffer organisatie nadrukkelijk meegedeeld. Hij wilde dit niet meenemen omdat het niet tot zijn mandaat behoorde.

Mea Culpa is dan ook van mening dat alle bisschoppen verantwoording moeten nemen, ook de KNR voorzitter moet terugtreden. Dit Nederlands nieuws over de doofpot geldt ook voor andere landen die met exact hetzelfde probleem te maken hebben, zoals onze zuster organisatie Mensenrechten in de kerk, België. Wij gaan tot het hof van Genève om een klacht in te dienen wegens misdaden tegen de menselijkheid.

Van Eijk versprak zich gisteravond in Kruispunt: ‘het is hartverscheurend voor de daders uh slachtoffers’.

Uh wie ging hem ook alweer voor?

 

 

 

 

 

Bodar, bedaar het is niet eerlijk, we weten het, maar de kerk kan wel als geheel aansprakelijk gesteld worden. Volgende keer als je huilt neem dan wat wijwater mee uit je lege kerk. Het charme offensief lukte niet helemaal…volgende keer beter (neem wat toneellessen)

 Overal wordt met Bodar meegehuild

[youtube]http://www.youtube.com/watch?v=v7IHj5xeKx8&feature=player_embedded#!Insert video URL or ID here[/youtube]

Een waar spookbeeld doemt op uit de katholieke loopgraven van de vorige eeuw, allen kunnen terecht in het demerietenhuis. De kerk heeft inmiddels haar eigen graf gegraven, en nu is het aan iedereen die zijn ziel verkwanseld heeft of de mensen die dit geloof behoorden te vertegenwoordigen, niet langer hoeven te wachten op bevrijding, noch verjaring. Justitie doet niks, de politiek liet even bij monde van vice-premier Verhagen zijn christelijke tandjes zien, en alles gaat zijn oude gangetje. Who cares?

 

In deze ‘wat is er aan de hand’ gaan we in op sommige resultaten van het Cie Deetman rapport. Die stomme journalisten stellen toch altijd dezelfde vragen of we spijt hebben, concentreer je broeder Cees van Dam van de KNR, buig met je hoofd maar niet met je hart, want onze lieve heer heeft je uitverkoren.

Mijn persoonlijke interesse laat ik een grotere rol in spelen waar het de salesianen betreft, de franciscanen, en de franciscanessen. Respectievelijk te Lauradorp (Waubach waar ik vandaan kom), Bleijerheide waar ik drie jaar verbleef, als Bunde, Overbunde om aan te sterken in het jaar 1960 bij ‘the killing nurses of faith’, de franciscanessen die niet schroomden om je een nacht vast te binden in een babybedje, in een pikdonkere kamer waar de deuren, ramen alles gesloten werd.

Maar eerst Lauradorp. Een wijk gebouwd door de mijn Laura, zaten veel mijnwerkers met grote gezinnen waar de kinderen zowat uit de deurkieren en ramen van het huis puilden. Ik kan me herinneren als ik Lauradorp binnenliep, ik woonde nog geen tweehonderd meter verwijderd in een voor die tijd typische nieuwbouwwijk van de opkomende middenklasse, speelden alle kinderen in de straat, schoven heen en weer op de stoep met veel geschreeuw en schalde muziek van Elvis uit de radio.

Ik had echter het idee dat deze mijnwerkerskinderen lang niet zo volgzaam waren als wij, ‘goed’ (netjes) katholiek opgevoedde middle class kids. De ‘working class kids’ waren lekker brutaal en riepen schuine dingen tegen elkaar waar Deetman en kardinaal Eijk hun empathisch vermogen zouden kwijt raken.

In Lauradorp bevond zich het Oratorium geleid door de salesianen van katholieke maffioso Don Bosco, ik heb er zelf nog een clipje in 2005 opgenomen (Lynch mob), met aan het hoofd onze godsdienstleraar: de  salesiaanse pater Decae. Er is zelf nog een straat naar hem genoemd. Het oratorium bood onderdak aan een notoire pedofiel. Pater Decae begeleidde hem blijkbaar in de hoop dat de man zou genezen.

Volgens Deetman is er een melding van seksueel misbruik over deze oudste salesiaanse nederzetting in Lauradorp. Ik heb de kwestie vorig jaar bij wat dorpsgenoten aangekaart maar men durfde niet, bang voor nog meer roddels in het dorp.

Wat van belang is in het wetenschappelijk onderzoek van Deetman, dat gemeld wordt dat het oratorium / jeugdwerk niet goed functioneerde. Er gingen ook geruchten dat de salesianen de huisvrouwen van de mijnwerkers bezochten wannneer de mannen in de koel hun longen volzuigden met stof, vergrepen salesianen zich aan de moederfabrieken, de gehoorzame, immer ondergeschikte vrouw. Er lopen vast en zeker nog wat salesiaanse kinderen rond zonder te weten dat hun zwarte koel papa helemaal niet de vader is, maar afstammeling zijn van rondtrekkende Don Bosco adepten. Toen ik met een paar vrienden, mijn zus Marie-Therese een ‘disco avond wilde oprichten in het oratorium hapte pater Decae meteen toe. Het teruglopen van de bezoekers en geld in het laatje bij de dansavonden ‘non-stop-pop’, zo heette onze ‘dance events’, zou meer dan welkom zijn.

Al snel konden wij het werk niet meer aan, veel jeugd bezocht het oratorium, veilig uitgaan bij de pater heette het toen, terwijl pedo Teun er gewoon rondliep te ‘surveilleren’. De bar ging al snel naar de paters salesianen, en het ‘jeugdwerk’ heeft decennia lang gedraaid met tonnen winst. Ik wil aangeven waar het smartengeld van wordt betaald: van onze dance events non-stop-pop?