EEN ERNSTIGE VORM VAN ‘WITTE’ (BRUINE) BOORDEN CRIMINALITEIT
Op ons liefhebbend jongenspensionaat te Bleijerheide bij de arme broeders Franciscanen speelden zich al vlak na de oorlog machtsspelletjes af die leiden tot grote belastingontduiking, malversaties, chantage en zelfverrijking met gevolg een veroordeling van overste Adelbertus in 1975: Iedereen werd zowat opgelicht, ouders, justitie, de overheid, gemeente Kerkrade, de belastingen en steeds meer ouders betaalden een hogere rekening om hun kinderen op het Franciscus jongenspensionaat een voorname, katholieke opvoeding te geven.
Geld, veel geld verdween in de zakken van broeder Adelbertus (T h C ) die NOOIT NEE KON ZEGGEN tegen administrateur Mart S. Er wordt zelfs gesproken door de officier van justitie mr Hermesdorf van ‘het topje van de ijsberg’. Tussen 1962 en 1973 ging het om vele tienduizenden guldens en vormden zich machtssituaties, een cultuur van strijd door onduidelijke regels. Waar vreemd genoeg niet naar gekeken werd tijdens dit onderzoek zijn de onderliggende verhoudingen bij de broeders die een rol speelden bij de kennis die ze hadden over elkaar. Er is immers sprake van een machtsstrijd. Deze situatie, deze zwarte pot cultuur / oplichting duurt ruim 11 jaar en meer dan twee jaar nam het vooronderzoek van de recherche van Kerkrade en de fiscale opsporingsdienst in beslag. Zijn er bij justitie nog stukken van of is het net als het Rutten rapport onvindbaar zoals alle rijkdom van de arme broeders geraffineerd in de zwarte pot verdween? Overste Adelbertus lult zich eruit door te zeggen dat hij Mart S de administrateur niet kan weigeren?? Waarom kan hij niet nee zeggen? Het tweetal, de ex-provinciaal overste Adelbertus doet zijn naam eer aan, vertrouweling van generaal overste die ik onlangs nog gesproken heb en niets wist van misbruik, zweeg uiteraard over deze Adelbertus die kort gestraft is ondanks dat hij veroordeelt werd. Zwijgen is letterlijk en figuurlijk goud voor de broeders Franciscanen. Adelbertus was als overste op de hoogte van narcose praktijken met leerlingen, is een van de klachten in het engelen dossier.
. 
Twee jaar heeft het onderzoek geduurd van de recherche Kerkrade en de fiscale opsporingsdienst. Men heeft uiteindelijk broeder overste Adelbertus en zijn boekhouder Mart S veroordeelt maar rekening gehouden met het blanco strafblad dat zij hadden?? Vanaf 1962 tot 1973 ouders, kinderen, de samenleving oplichten en men houdt rekening met een schone lei? Zo kun je het nog ver schoppen als congregatie want het spel werd op hoog niveau gespeeld. Toen ik in gesprek kwam met pastoor Schafraad tijdens de post-production van mijn documentaire ‘Tussen Kathmandu en Bleijerheide’, heeft die zich een keer echt opgewonden en dat was toen overste Ignatius ter sprake kwam die er ook met geld vandoor was gegaan. Ignatius pleegde uiteindelijk zelfmoord en kreeg geen steun van niemand meer, de arme broeders zaten verstikt in een web van verraad, misbruik en jarenlange oplichting. Je vraagt je af of er naderhand maatregelen zijn genomen om de onduidelijke regels waar machtssituaties zouden zijn ontstaan zelfs ver na Adelbertus schurkenstreken, gewoon bleven doorgaan. Of moet dit verhullen dat men teveel van elkaar wist: chantage dus. Welke waren overigens die onduidelijke regels (regelingen binnen de congregatie over bevoegdheden rammelden mede door het cumuleren van functies????), zo heette het officieel. Wie dit begrijpt mag het zeggen. Er werd een keiharde machtsstrijd gevoerd. De arme broeders van Bleijeheide zijn nooit volledig onderzocht, noch door Deetman, noch door justitie. Hoewel ik sommige uitspraken van de officier van justitie mr Hermesdorf (‘het topje van de ijsberg’) toen in 1973 moedig vond, alsmede in het LD van 25 November 1975 ‘ER IS VEEL MEER GEBEURD DAN IN DE DAGVAARDING STAAT‘, aldus mr Ek.
In 1972 verscheen het Rutten ‘rapport’, dat leidde tot de val van de populaire broeder Eymard, nu pastoor Schafraad. Er stond in dat er misbruik plaatsvond door Bulletje, en ieder jongetje wist dat je bij de zieke broeder Bulletje weg moest blijven. Kern van mijn betoog is: heeft justitie toentertijd dit Rutten ‘rapport’ of notities ingezien? Heeft men gehoord van dit onderzoek door dhr Rutten? De malversaties door Adelbertus die het topje van de ijsberg waren volgens mr Hermesdorf werden in die tijd ook onderzocht en kon men weten dat er niet alleen problemen waren met de boekhouding maar ook excessief geweld en seksueel misbruik plaatsvonden. Geen reden tot nader onderzoek? Geen wakkere agent / journalist die verbanden legt met de machtsstrijd en hoe de lieve broeder Eymard ontslag kreeg en de boef overste Adelbertus, de seksueel gestoorde Bulletje konden blijven? Waarom wel artikelen in de krant over de malversaties maar niets over het geweld, seksueel misbruik? Wie heeft overste Adelbertus uiteindelijk verraden? Waren de onderzoekscommissies toen ook al onderhevig aan een andere feitencomplex benadering zoals recentelijk bij RKK meldpunt, en wilde men liever de waarheid niet weten?
De beschrijving van de aula maakte me bewust van een anecdote die ik niet helemaal kwijt was namelijk onder de zaal lagen de kleedkamers, de speelzaal waar ik ooit ‘illegaal’ een paar minuten heb gepingpongt (tafel tennis). Daar verscheen opeens broeder Eymard nu dan onze pastoor die veel applaus krijgt wanneer hij de goden geesten aanroept van (on)schuld en vergiffenis.
Hij sloeg me behoorlijk verrot de speelzaal uit want kinderen van de lagere school mochten er niet komen wanneer ULO leerlingen gebruik maakten van de nieuwe speelruimte. Dat pak slaag ben ik nooit vergeten, wel diegenen die het had gedaan want met hem Eymard, alias Dino Schafraad had ik geen bemoeienis en als er sprake zou zijn van een persoonsverwisseling dan leek deze persoon wel erg veel op Dino gezien de snelheid waarmee hij ten tonele verscheen. Het schoot me allemaal later te binnen, nu doordat onder die zaal mogelijk acteurs / leerlingen zich bevonden en wij daar niet in contact mee mochten komen, was het verboden om a) er te zijn, b) de sfeer te proeven, de acteurs die daar repeteerden of anderszins bezig waren, te kennen.
Ik heb nooit begrepen waarom, en nu vanavond ging mij een licht op…de acteurs / de aula haalde een andere wereld naar binnen die ons afgeschermde leventje niet direct mocht bereiken…of hij zich betrapt voelde?
‘Het vermoeden bestaat’, schrijft de journalist op 25 Augustus 1973, ‘dat Mart S de boekhouder de 54 jarige directeur (broeder Adelbertus) via chantage tot medewerking had gedwongen’.
Ook de tehuizen in Bleijerheide, Gemmenich werden door Mart S boekhoudkundig handig bewerkt om tot ver over de 90.000 gulden te verduisteren en zette een niet bestaande leerkracht op de loonlijst. Meer dan twee jaar duurde het vooronderzoek dat met een sisser afloopt. Beide heren hebben dan al leed genoeg ondergaan maar aanvankelijk klonken andere geluiden uit justitiële hoek: ‘Hoe geraffineerd het tweetal zaken aanpakten‘ merkte officier van justitie mr Ek op. Overste Adelbertus had er slechts een auto aan overgehouden dus de hele chantage kwestie lijkt dan van de baan want de journalist, noch justitie gaat er verder op in.
Verder verdedigd Mart S zich op een bijzondere manier want hij beweert ‘dat ze in het belang van de congregatie zijn gebeurd‘?
Je vraagt je af of zowel de journalist of justitie heeft zitten slapen want welk eventueel belang had de congregatie? Laten we er enkele bij de horens vatten!
1) Reputatie schade
2) Grotere financiële malversaties (topje van de ijsberg)
3) Geweld en misbruik kwam niet in de media
4) Werkte de congregatie als geheel mee aan valsheid in geschrifte en was overste Adelbertus slechts een pion in het misbruik spel onder de broeders?
De commissie meldpunt RKK kan niet langer om deze nieuwsfeiten heen. Jongenspensionaat Bleijerheide is een schandvlek, een criminele congregatie die keihard ouders uitbuitte, extra rekeningen inboekte, sjoemelden met cijfers / administratie; de veroordeelde Adelbertus was inmiddels overgeplaatst, beschermd in een klooster van de broeders in Aken en niemand die voor de kinderen opkwam. Ze hebben altijd hun eigen regels kunnen hanteren en wij, de samenleving, stond dit toe! Geld genoeg voor de arme broeders!
Overste Adelbertus weerde zich in 1962 al tegen opmerkingen dat het ‘iets minder had gekund’ met de bouw van de aula. Adelbertus opende de aula in aanwezigheid van burgemeester Gijsen, vicaris-generaal bisdom Roermond drs P van Odijk, vele gemeentelijke, culturele vertegenwoordigers, Rolduc president Jochems, en bedankte de hechte relatie tussen de broeders en de burgerij van Kerkrade.
‘We hebben gemeend het zo goed mogelijk te doen opdat onze opvolgers over dertig jaar ook nog plezier aan deze aula zullen hebben. In andere gevallen zou het verkeerde zuinigheid hebben betekend‘, aldus de later beschuldigde overste Adelbertus waar een onderzoek naar zou komen vanaf 1962-1973. Dit onderzoek zou twee jaar duren.
In 1962 konden de broeders deze dure aula al bouwen. Waarom wilde de recherche en het Fiod voor 1962 deze super aula niet betrekken in het onderzoek naar belasting ontduiking en valsheid in geschrifte? Vreemd, juist over deze aula met ruime speelzaal, vergaderruimte, filmcabine, uiteraard toiletten en garderobe had men moeten betrekken in de malversaties rond de zwarte doofpot. Had de gemeente Kerkrade hierbij iets te verliezen, meerdere partijen waren immers betrokken bij deze aula. Adelbertus bedankte bij de opening de Kerkraadse gemeenschap voor haar morele en financiële steun? Mijn vraag is hoezo steunde de Kerkraadse gemeenschap de broeders? Collectes zoals moderne pastoren dit doen om hun mea culpa af te bouwen maakte je die toen ook al mee? Ik kan me buiten de verbannen / verstoten 260 discipelen zoals wij genoemd worden, geen Kerkraadse bevolking herinneren in de kapel. In bovenstaand artikel wordt beweerd dat het opmerkelijke aan deze aula is dat ze tot stand is gekomen in eigen beheer en zonder enige overheidssteun??? Het kan allemaal niet minder al voor 1962, deze superaula vlak na de bouw van een moderne gymzaal. Er wordt hier ronduit gelogen, de vraag is ‘wie zwijgt hier’?
Ik heb op internaat gezeten tijdens deze bouw, de opening aanschouwd, we mochten dagen later de bijzondere vierkleurige toneelverlichting (240 bovenlichten / 44 inklapbare voetlichten aanschouwen. In de zaal zijn nog twee schijnwerpers met kleurregelaars opgesteld en de zaalverlichting blijft dankzij een noodaggregaat branden bij eventuele elektrische storing. Het moge duidelijk zijn de lamp kon men laten branden op Bleijerheide in 1962, en natuurlijk vroegen mensen zich af hoe de arme broeders dit konden bekostigen. Toen verzon overste Adelbertus het ultieme compliment aan de bevolking die waarschijnlijk zonder dat ze het wisten via belastingcenten bijdroegen aan deze fabuleuze lichtshow der franciscanen. Burgemeester tevreden, Jochems lachte in zijn vuistje en iedereen klapte met de leugenaar mee die vrijspel kreeg voor zijn malversaties tot 1973. Oh ja, hij werd verraden….door wie?
Een andere geste kwam ook nog van de arme broeders om de Kerkraadse gemeenschap, groepen als Het Land van Rode, de culturele kring goede diensten te bewijzen door ze te laten spelen in deze nieuwe aula. Deze pappen en nat houden aanpak werkte want iedereen vergat acuut de kritiek en de vragen over de realisatie van deze super aula. Ja, en wij waren de geprivilegieerden als we naar binnen gingen marcheerden we haast op kousenvoeten naar binnen.
Het had iets minder gekund doch Adelbertus ‘verkeerde zuinigheid‘ duidde al op ruimhartige spendering van geldstromen, en aan die bron stonden de franciscanen zich te laven.
De arme broeders franciscanen een criminele congregatie!
